استعلام چک صیادی برای چک‌های صیادی که از سال ۱۴۰۰ استفاده از آن بسیار رایج شد، یکی از مهم‌ترین موضوعات در ارتباط با انتقالات بانکی است. امروزه استفاده از چک صیاد به دلیل جایگزینی آن با چک‌های قدیمی بسیار زیاد شده است؛ با این حال ممکن است افراد زیادی هنوز از قوانین این چک آگاه نبوده و روش استعلام آن را آموزش ندیده باشند.
از این رو قصد داریم در این مقاله درباره انواع روش‌های استعلام چک صیادی صحبت کنیم و درباره این چک و ساز و کار آن بیشتر اطلاعات به دست آوریم. پس با ما همراه باشید.
با چک صیادی و مزایای آن بیشتر آشنا شویم
بهتر است ابتدا قبل از اینک درباره استعلام چک صیادی و روش‌های آن صحبت کنیم، درباره این نوع چک و مزایای آن بدانیم و بیشتر آشنا شویم. در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۰ چک‌های صیادی وارد چرخه مالی کشور شدند که قرار شد به عنوان جایگزین دسته چک‌های قدیمی عمل کنند.
این چکها در تمامی بانک‌ها صادر شده و یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن‌ها تفاوت رنگ چک با سایر انواع قدیمی است. چک‌های صیادی به رنگ بنفش عرضه می‌شوند. روی این چک یک کد ۱۶ رقمی وجود دارد و برای اینکه چک کار کند باید آن را در سامانه صیاد توسط این کد ثبت کرد. این چکها نسبت به سایر انواع چک بهتر عمل می‌کنند زیرا از طریق این شماره ۱۶ رقمی میتوان حساب صادر کننده چک را به راحتی استعلام کرد.
چک صیادی اعتبار بیشتری هم نسبت به سایر چک‌های قدیمی دارد؛ زیرا در دسته چک‌های قدیمی هر فرد که با رئیس بانک صادر کننده آشناییت داشت بود می‌توانست حتی در صورت بد حساب بودن هم چک دریافت کرده و آن را صادر کند. اما در چک‌های صیادی فرد نیاز به دو سال حساب بانکی با کارکرد بالا داشته و باید حتما خوش حساب باشد.
همچنین بانک هم تصرفی برای صدور چک ندارد و این چک امنیت بسیار بالایی نیز دارد. نوع کاغذ آن متفاوت است و لوگو به صورت برجسته طراحی می‌شود. در این صورت امکان جعل آن وجود ندارد. از طرفی به دلیل استعلام چک و نحوه صدور آن امکان برگشت خوردن بسیار کمتر شده و در نتیجه اختلافات حقوقی ناشی از چک کاهش یافته است. چک صیادی را میتوان در هر بانکی نقد کرد و نیازی به تطابق شعبه با بانک صادر کننده نیست.
قابلیت سفید امضا بودن و صدور در وجه حامل هم از این نوع چک حذف شده است. لذا خطرات ناشی از آن‌ها هم از بین رفته و چک امن شده است. بخاطر تمامی این مزایا و استفاده از این چک به جای انواع قدیمی، در ادامه به بررسی بیشتر استعلام چک صیادی پرداخته و با آن آشنا خواهیم شد.
با چند روش می توان استعلام چک صیادی را انجام داد؟
همان‌طور که در بالا بیان کردیم، برای اینکه اعتبار چک و صاحب حساب را متوجه شویم، میتوان استعلام چک صیادی را انجام داد. صحت اعتبار چک از طریق کد ۱۶ رقمی که روی آن درج شده مشخص می‌شود. برای استعلام چند روش وجود دارد که شما می‌توانید از طریق هر روش که دسترسی بیشتری به آن دارید، این اعتبارسنجی را انجام دهید. در ادامه روش‌های استعلام چک صیادی را بیان می‌کنیم تا با هر کدام بیشتر آشنا شویم.
استعلام از طریق بانک مرکزی
یکی از روش‌های استعلام چک صیادی بانک مرکزی است. اگر دسترسی به اینترنت و سیستم داشته باشید، استعلام از این روش را می‌توانید انجام دهید. برای این کار باید وارد سایت بانک مرکزی به آدرس cbi.ir شد. سپس از طریق منوی کشویی بالای صفحه گزینه نظام‌های پرداخت و زیر ساخت را انتخاب می‌کنیم.
در این منو استعلام چک را انتخاب کرده و روی آن کلیک می‌کنیم. صفحه جدیدی برای ما باز می‌شود که در سه گزینه استعلام چک بر اساس اقلام اطلاعاتی، استعلام مبالغ مسدود شده چک‌های برگشتی و استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی در آن وجود دارد. روی این لینک کلیک کرده و وارد صفحه مورد نظر خواهیم شد.
در این صفحه نیاز است که شناسه صیادی یعنی همان کد ۱۶ رقمی را وارد کنیم و سپس با مرقوم کردن کد امنیتی، استعلام چک صیادی انجام خواهد شد و اعتبار آن برای ما مشخص می‌شود.
استعلام از طریق پیامک
یکی دیگر از روش‌ها، استعلام چک صیادی با کد ملی یا استعلام چک صیادی با پیامک است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که در این روش نیاز به فرستادن کد ملی به همراه کد ۱۶ رقمی دارند. اما شما می‌توانید فقط شناسه ۱۶ رقمی چک را به سر شماره ۷۰۱۷۰۱ بفرستید و از صحت اعتبار چک صیادی با خبر شوید. این روش هم یکی از راه‌های آسان برای استعلام چک‌های صیادی است.
استعلام از طریق اپلیکیشن تلفن همراه و نرم افزارهای رایانه ای
یکی دیگر از راه‌های استعلام چک صیادی از طریق اپلیکیشنهای مختلف انتقال پول یا خدمات بانکی روی تلفن همراه است. از طریق این اپلیکیشنهای چند منظوره و امکاناتی که در آن‌ها قرار دارد شما می‌توانید با فرستادن کد 16 رقمی یا اسکن QR کد چک صیادی، از اعتبار آن آگاه شوید.
همچنین بعضی از نرم افزارهای حسابداری پیشرفته و آنلاین مانند هوفر امکان استعلام چک صیادی را نیز در خود قرار دادهاند. شما می‌توانید با استفاده از این نرم افزار همزمان با ثبت چک در سیستم حسابداری خود از اعتبار آن آگاه شوید.
این یک مزیت عالی برای یک نرم افزار حسابداری است که سرعت را در کار برای شما بالا خواهد برد. از این طریق دیگر نیاز به مراجعه به سایت یا فرستادن کد از طریق پیامک را ندارید، بلکه شما به عنوان یک حسابدار می‌توانید به راحتی از طریق نرم افزار از اعتبار چک آگاه شوید.
تفسیر گزارش استعلام چک های صیادی به چه صورت است؟
بعد از اینکه از طریق هر کدام از روش‌های بالا استعلام چک صیادی را انجام دادیم، یک گزارش در بیشتر مواقع برای ما ارسال خواهد شد که در آن وضعیت اعتبار بر اساس رنگهایی مشخص می‌شود. هر کدام از این رنگها نشان دهنده یک موقعیت است که در زیر به آن‌ها خواهیم پرداخت:
- وضعیت سفید: در این رنگ کسی که چک را صادر کرده است خوش حساب بوده و هیچ چک برگشتی در حساب وی وجود ندارد. همچنین ممکن است تمامی سوابق او پاک شده و تبدیل به مشتری خوش حساب شده است.
- وضعیت زرد: در این وضعیت از استعلام چک صیادی، صادر کننده چک فقط یک چک برگشتی به مبلغ 50 میلیون ریال دارد.
- وضعیت نارنجی: برای این وضعیت صادر کننده چک ممکن است دو الی چهار چک برگشتی داشته باشد. همچنین مبلغ تعهد برگشتی وی نیز به 200 میلیون ریال رسیده است.
- وضعیت قهوهای: کسی که چک را در این وضعیت صادر کرده است. دارای 5 تا 10 چک و بیشتر از 50 میلیون تومان تعهد برگشتی است.
- وضعیت قرمز: این وضعیت از بدترین موارد در اعتبار چک صیادی است که در آن صادر کننده بیشتر از 10 چک برگشتی و بیشتر از 50 میلیون تومان هم تعهد برگشتی دارد.
اگر شما به عنوان کسی که دسته چک متعلق به اوست رفع سو اثر انجام دادهاید و با استعلام چک صیادی هنوز وضعیت شما رنگهایی به غیر از سفید است، نیاز دارید تا به شعبه بانک صادر کننده دسته چک مراجعه کنید. ممکن است این موضوع خطای سیستمی باشد. گاهی هم در حسابها تداخل ایجاد شده یا مشکل به شما اعلام نشده است؛ بنابراین بعد از اینکه وضعیت خود را به سفید تغییر دادید، حتما این تغییر را کنترل کرده و از ثبت آن اطمینان حاصل کنید.
چگونه میتوان راس گیری چکها را انجام داد؟
بعد از استعلام چک های صیادی چگونه آن را برگشت بزنیم؟
ممکن است بعد از اینکه استعلام چک صیادی را انجام دادید و گزارش برای شما ارسال شد، متوجه شوید که وضعیت صادر کننده چک سفید نبوده و این موضوع شما را نگران کند. همچنین ممکن است چک وصول نشود. حال نیاز است تا چک را برگشت بزنیم. برای اینکه بتوانیم چک صیادی را برگشت بزنیم کمی شرایط آن با چک‌های قدیمی متفاوت است.
در قانون جدید اگر کسی که چک را صادر کرده در حساب خود به اندازه مبلغ چک موجودی نداشته باشد، بانک کسری مبلغ را از حساب‌های دیگر شخص از همان بانک برداشت و جبران می‌کند. اما اگر صادر کننده حساب دیگری نداشته باشد یا اینکه با موجودی حساب‌های دیگر هم مبلغ چک جبران نشد، طلبکار می‌تواند گواهی عدم پرداخت را از بانک گرفته و شکایت خود را از طریق دفاتر خدمات قضایی ثبت کند.
البته نباید در متن چک برگشت خورده قید شده باشد که بابت تضمین معامله یا تعهد صادر شده است. بعد از اینکه چک برگشت خورد، ۲۴ ساعت بعد تمامی حساب‌های صادر کننده چک در تمام بانک‌ها و موسسات در سراسر کشور به اندازه مبلغ کسری چک مسدود خواهد شد. همچنین صادر کننده تا ۱۰ روز مهلت دارد چک را پاس کند. اگر زمان بیشتر از این شود اجرای حکم قضایی برای وی انجام خواهد شد. بعد از اینکه چک برگشتی پاس شد، صادر کننده حساب باید رفع سو اثر انجام دهد.
در غیر این صورت اجازه افتتاح حساب نداشته و نمی‌تواند چک جدیدی را در سامانه صیاد ثبت کند. ممکن است اگر دوباره استعلام چک صیادی برای این چک‌های صادر شده از این فرد انجام شود، عدم اعتبار وی نشان داده شود که این باعث غیر قابل اعتماد شدن او خواهد شد.
آیا امکان استعلام چک های قدیمی هم وجود دارد؟
زمانی که چک‌های صیادی صادر شد، افراد بسیاری هنوز دسته چک‌های قدیمی خود را داشتند و این تفکر به وجود آمد که باید دسته چک‌های قدیمی با چک صیادی تعویض شود. اما افرادی که بعد از شهریور 97 دسته چک خود را دریافت کرده بودند، می‌توانستند هنوز از چک‌های قدیمی خود برای صدور استفاده کنند.
اما در اینجا باید بگوییم که این چکها مانند صیادی قابل استعلام نیستند. هنگامی که شما دسته چک صیادی خود را دریافت میکنید، باید قبل از آن احراز هویت انجام داده و در سامانه مخصوص هر کدام از چک‌های صادر شده خود را وارد کنید.
در این صورت افراد میتوانند با استعلام چک صیادی شما از اعتبار آن اطلاع حاصل کنند. اما چک‌های قدیمی جایی ثبت نمی‌شوند؛ پس راهی برای استعلام آن‌ها وجود ندارد. شما فقط طبق آشنایی که با صاحب حساب دارید چک را دریافت کرده و تا زمان وصول آن برای پاس شدن چک صبر خواهید کرد.
چطور می توان در سامانه صیاد احراز هویت کرد؟
برای اینکه بتوان چک صیادی را ثبت یا تایید کرد و اینکه استعلام چک صیادی را انجام داد، نیاز داریم تا هویت خود را در سامانه صیاد که مربوط به بانک مرکزی است، احراز کنیم. برای این کار نیاز به یک کارت بانکی معتبر داریم که رمز پویا داشته باشد.
برای این کار به سایت پیچک یا سامانه صیاد رفته یا اینکه از طریق اپلیکیشن‌هایی که این احراز هویت را داشته آن را انجام می‌دهیم. شماره سیم کارتی که در سایت وارد می‌شود هم باید به نام شخصی باشد که قرار است احراز هویت شود.
بعد از آن از حساب شما مبلغی کسر می‌شود و بعد از ثبت اطلاعات احراز هویت انجام خواهد شد. کسی که دسته چک صیادی را دریافت می‌کند حتما باید در این سامانه احراز هویت را انجام دهد.
کلام آخر
استعلام چک صیادی یکی از مهم‌ترین مواردی است که بهتر است هنگام دریافت این نوع از چکها برای اطمینان بیشتر آن را انجام داد. این استعلام همچنین روش‌های مختلف داشته که در این مقاله از هوفر به صورت کامل درباره آن توضیح داده شد.
همچنین اگر قصد دریافت این دسته چک را دارید، روش دریافت آن را هم به طور کامل بیان کردیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و همچنین سوالات خود درباره استعلام از طریق نرم افزار هوفر می‌توانید به سایت نرم افزار حسابداری هوفر مراجعه کنید. کارشناسان ما در کمترین زمان ممکن پاسخگوی شما خواهند بود.
سوالات متداول
- آیا استعلام چک صیادی از طریق کد ملی امکان پذیر است؟
بر اساس باوری که میان مردم وجود دارد، تصور می‌شود که استعلام چک صیادی نیاز به وارد کردن کد ملی دارد. همان‌طور که در متن بیان شد نیازی به کد ملی نیست و فقط شماره 16 رقمی باید وارد شود.
- آیا در استعلام چک صیادی توجه به گزارش آن مهم است؟
مهم‌ترین بخش استعلام این نوع از چکها گزارشی است که در پایان ارسال خواهد شد. در این گزارش شما می‌توانید وضعیت اعتبار صاحب چک را مشاهده و بر اساس آن برگشت چک را انجام دهید.
- کدام نرم افزار رایانه ای برای استعلام چک صیادی مناسب است؟
نرم افزار آنلاین حسابداری هوفر امکان استعلام چک صیادی را دارد و به راحتی میتوند اعتبار چک‌های صیادی که در نرم افزار حسابداری وارد می‌شوند را مشخص کند.
